Prvi električni MAN autobus je 1970. godište!

Prije par dana smo u članku o električnom MAN Lion’s City autobusima u Minhenu spomenuli da je MAN svojevrsni pionir električnih autobusa, pošto je 1972. godine na Olimpijadi prevoz najboljih sportisa obavljan MAN-ovim električnim autobusima. Evo o čemu se radilo i kako je priča o elektrifikaciji MAN autobusa započela.Proces elektrifikacije u sektoru prevoza putnika se u zadnje vrijeme znatno ubrzava, ali daleko od toga da se može govoriti o nekakvom novom trendu. MAN je još 1970. godine, dakle prije pedeset godina, predstavio svoj prvi električni autobus koji je imao autonomiju od 50 kilometara i koji je olakšavao sportistima učešće na Olimpijskim igrama održanim 1972. godine u Minhenu.

Rast značaja elektrifikacije flote prevoznih sredstava, bila ona u sektoru transporta ljudi ili robe, svejedno, posebno dobija na tempu u posljednje dve do tri godine. Praktično, svi tradicionalni proizvođači kamiona, a i automobila, u svojoj gami već nude električna vozila, iako je taj trend prisutan tek odnedavno. To nas je i podstaklo da ispričamo priču o autobusu s oznakama MAN 750 HO-M10 E, koji je bio prvi električni autobus njemačke marke i koji je predstavljen prije pedeset godina.

Jedna od specifičnosti ovog električnog autobusa se ogledala i u tome da je baterijsko pakovanje bilo eksterno smješteno, odnosno da se nalazilo u prikolici koju je autobus vukao za sobom. MAN je pred lokalnim medijima predstavio ovo vozilo tokom hladne njemačke zime pomenute godine. Kompanija je utrošila dvije godine za razvoj projekta, a konstrukcija je izvedena u partnerstvu sa kompanijama RWE, Bosch i Varta. Kao rođendan MAN-ovog prvijenca se uzima 13. februar, kada je autobus provezen testnom stazom na ulicama Minhena.

MAN 750 HO-M10 E je razvijen s željom da se “pruži doprinos u borbi za čistiji vazduh i tiše okruženje u centralnim gradskim zonama”, što bi moglo savršeno da odgovara i današnjim motivima za uvođenje zelenog javnog prevoza. Iako je talas motorizacije bio u punom zamahu u Evropi, već su se čuli prvi glasovi koji su pozivali na unaprjeđenja i povišen stepen ekološke brige nad životnim uslovima, pri čemu se misli na zagađenje vazduha i sve nesnosniju buku u gradovima. U tom smislu, i kao odgovor na takve zahtjeve, lansiran je električni MAN 750 HO-M10 E. Iako se vremenski okvir savršeno poklapa s pretpostavkom da su inženjeri njemačke marke “nanjušili” veliku naftnu krizu koja je svijet pogodila 1973. godine,, to nije bio slučaj, već je model razvijen dok je dizel bio neprikosnoven energetski kralj.

U januaru 1971. godine, odnosno jedanaest mjeseci nakon premijere, kao i nakon sprovedenih ekstenzivnih testiranja u fabrici, MAN je isporučio prvi funkcionalan prototip gradskim vlastima Koblenca, koji je prihvatio da testira novi autobus u realnim uslovima saobraćaja, i to tokom cijele godine.

MAN 750 HO-M10 E je bio deset metara dug, mogao je da preveze 99 putnika, dok je brzina kretanja bila do najviše 60 km/h. Domet s jednom dopunom baterijskog pakovanja kapaciteta 108 kWh je iznosio 50 kilometara. Pomenuta baterija nije bila integralni deo autobusa, kako smo već spomenuli, već je bila smještena u jednoosovinskoj prikolici koju je vozilo vuklo. Kapacitet iste je omogućavao dva do tri radna sata funkcionalnosti, pre neophodnosti nove dopune iste. U to doba se nije govorilo o superbrzim, pa ni o brzim punjačima, tako da je najsmisleniji način revitalizacije moći mobilnosti autobusa, bila zamjena prikolice, novom s potpuno punom baterijom. Prazne baterije su se dopunjavale na specijalno uređenoj stanici za dopunu, a sama zamjena prikolice se obavljala za oko sedam minuta, što je bilo dovoljno efikasno da vozilo ne ostaje dugo van stroja. Oko 6000 kilometara je prevalio električni autobus MAN-a do juna 1971. godine, a svi ti kilometri su se nakupili tokom obavljanja redovne dužnosti na ulicama grada Koblenca. Tokom trajanja eksploatacije, nije zabilježen niti jedan poveći mehanički problem.

Godinu dana gasnije, MAN je s ovim autobusom “nastupio” i na Olimpijskim igrama u Minhenu, i bio je zadužen za prevoz sportista između Olimpijskog parka i Olimpijskog sela. Ukupno su dva električna autobusa bila u funkciji, uz još osam primjeraka koji su se kretali zahvaljujući sagorjevanju tečnog naftnog gasa. Tokom trajanja planetarno važnog spektakla, autobusi MAN-a su bili angažovani nerijetko i po dvadeset sati na dan.

MAN je dvije godine kasnije predstavio i drugu generaciju električnih autobusa. Ona je dobila naziv 750 HO-M10 SL-E, i nosila je veće baterijsko pakovanje. Pored većih gabarita, baterija je bila i efikasnija, pa je posjedovala kapacitet od 164 kWh, što je bilo dovoljno za oko 80 kilometara autonomije. Prikolica u kojoj su baterijske ćelije bile smještene je takođej bila redizajnirana, dok je i sama zamjena “rezervoara” bila automatska. Na dan 15. oktobar 1974. godine, MAN je isporučio prve primjerke baterijskih autobusa gradskim vlastima Menhengladbaha, gde su bili u funkciji sve do te 1979. godine. Pored Menhengladbaha, električni autobusi marke MAN su saobraćali i u Dizeldorfu i Frankfurtu na Majni.

izvor:AutoRepublika